Ulukışla ilçesi Hüsniye köyünü ziyaret ettik. Abdullah Dündar amcanın kahvehanesine konuk olduk. Anadolu insanının sıcak ve samimi karşılamasıyla muhabbet ettik. Köylü dertli, köylü covid 19’dan dolayı tedirgin ve yorgun.

Kahvehanede komşu Karacaören köyü muhtarı Veysel Özdemir "Köylü, lahana, pancar ve patates ile geçiniyor. Geçinebiliyor mu ama geçinemiyor neden geçinemiyor çünkü girdiler yükseldi. Bizim köylerimizde sulu tarım iyi göletimiz var ama arpa buğday artık üretilmez oldu ben beyaz fasulye yetiştiriyorum. Yetiştirdiğiniz ürünün parası kooperatife gidiyor ya da banka kredisine gidiyor. Kazandığını alıp götürüyorsun kooperatife bankanın faizine yetmiyor neyle geçiniyorsun diyorsanız gerçekten ona bile biz de hayret ediyoruz. Kahvede çay bile içerken iki kez düşünüyoruz. Tarımla uğraşanlar perişan burada bulunanların geneli emekli oda olmasa daha perişanız."dedi.

Cumali Yüksel kahvehaneye geliyor. Çiftçi ölmüş diyerek ben fasulye üretiyorum dönüm başı bin dörtyüz TL gelirim var ama giderini gerçekten söylemek bile istemiyorum. 100 dönüm arazim var 120 bin TL masrafım var. Şu anda kazancım sıfır 50 bin TL lik fasulye sattım hepsi bu, lahananın yarısı çürüdü yarısı kurudu tarlada kaldı. Buğday ekiyorsun kökü zarar, nohut ekersin satamazsın yerinde kalır. Ne yapacağız yapacak bir şeyimiz kalmadı. Gerçekten köylü perişan." dedi.

Bir çiftçi söze giriyor biliyor musunuz en kârlı benim diyor ve ekliyor "40 dönüm arazim var ama ekip biçmiyorum 10 yıldır. Çünkü maliyetlere başgelemiyorum. Tarlalar dağ oldu, icar istemiyorum ekecek dikecek birini bulsam vereceğim ama kimse ekip biçmek için yanaşmıyor. Köylerde artık tarlaları bile icara eken yok" diyor.

LAVANTA CİDDİ GELİR AMA ZAMAN GEREKLİ

Karacaören Köyü muhtarına boş tarlaları lavanta ekin diyoruz, Muhtar "Lavanta ekmek sorun değil de her yerde su yok. Buradaki tarlalrar eksekte yetişmez. Ben 4 yıl önce ektim lavantayı bu yıl biraz ürün aldım. Lavantayı çok üretmek ve tesis yapıp yağını pazarlamak lazım. Geçen yıl lavantayı hasat yaptık 400 kg ürün aldık kuruyunca 100 kg kaldı. Hala evde duruyor satacak yer yok. Ama buralar tamamen lavanta tarlası olursa bir tesis kurulursa lavantadan o zaman kazancımız olur. Lavantayı üretip kozmetik alanında kullanırsak iste o zaman kazanmaya başlarız. Lavantada fotoğraf çekinmeye gelenlerden ufak tefek alınan para azda olsa masraflarımızı kurtarmaya faydası oldu açıkçası" diye konuştu.

Cumali Arıkan "Bizim köyde bu bölgenin en iyi marulu yetişir. Şimdi marul eksek hepimiz birlik beraberlik olsun desek olmuyor parayı kazanmak isteyen önce ben üreteceğim der. İlk ürünü veren kazanır sonrakiler masrafını çıkarsa anca. Şimdi az üretince de marulu kime satacaksın tarlada kalır. Buda büyük bir sorun olur. Sözleşmeli ekim yapmak lazım ama oda buralarda çok zor. Kooperatifleşsek kaç kişiyiz de kooperatif kuracağız. Köylerde de birlik beraberlik şart. Köyümüzde lahana, fasulye, patates üretiyoruz köyde hasat yapacak neredeyse kimse kalmadı. Suriyeli, Urfalı insanlar geliyor burada çalışıyor. Tüccarlar yanında getirdiği işçileri çalıştırıyor. Ama bir sorun da bu neden diyecek olursanız köye kimin girip çıktığı belli olmuyor. Buda güvenlik açısından ciddi sıkıntı oluşturuyor. Köylü köyünü terk etti. Bakın burada neredeyse çalışacak genç nüfus yok. Gençler şehirlere kaçıyor. Köyümüzde yapılacak çok iş var ama çalışacak işçi yok." dedi.

KADINLARIMIZIN HAKLARINI ÖDEYEMEYİZ!

Teyzeler neler yapıyorlar sizden dinleyelim diyoruz Ramazan Bey diyorki "Kadınlarımız ne iş yaptıklarını bir bilseler. Bizler tarladan geliyoruz nefes almak için kahvehaneye geliyoruz. Ya onlar ne yapıyorlar evde iş güç bitmezki, akşama kadar tarlada takımda çalışıyorlar, evde yemek bulaşık var evdeki iş bitmiyor. Ertesi gün için hazırlık yapıyorlar. Kadınlar şimdi kış hazırlıkları yapılıyor 18 saat ekmek yapıyorlar. Evin büyük yükü kadınlarda, hele bizim köyümüzdeki kadınlar çok eziliyorlar. Hayatları mücadele ile geçiyor. Onların emeği bizden çok çok fazla. Mesela kış ekmeği yapılıyor. Düşüne biliyor musunuz ekmeğin maliyeti bir dünya tutuyor ama kadınlarımız bu yükü üzerimizden alıyorlar. Dışarıdan ekmek alsak cebimizden çıkacak paraya baktığımızda kadınlarımız imece usulü o yorgunluğa eziyete katlanarak bizi işçilik maliyetinden kurtarıyorlar. Kaba bir hesap yaparsak bir ekmeği yapmak için en az beş kişi lazım beşyüz TL masrafı var unu ile birlikte yediyüz TL’yi buluyor. Kadınlarımız bu maliyeti keşik yöntemiyle azaltıyorlar kadınlarımızın haklarını ödeyemeyiz." diyor.

Çocuk gelin var mı? diye soruyoruz. Köylüler itiraz ediyor asla köyümüzde böyle bir şey olmaz biz karşıyız diyorlar. Bizim burada kızlar yirmiden sonra evleniyor diyorlar. Şimdi evliliklerde zor oldu çok evlenecek genç var ama evlenecek kız bulamıyorlar oda ayrı bir sorun teşkil ediyor. Köylerde artık doğu güneydoğudan gelinler alınıyor siteminde bulunuyor köylü.

Kahveci Abdullah Amca çay ısmarlıyor, şimdilerde hastalık çıktı bizler korkuyoruz ilk zamanlar üç ay kahveyi açmadım ufak tefek ihtiyacımızı giderdik ama masraf yine de oluyor ama eve kapanmak ayrı bir sıkıntı "Yaş atmış oldu hala çalışıyoruz ama zor yaşıyoruz. Emekli maaşım var, sadece kahveci değilim tarım var, hayvancılık var ama bankaya da borç var çalışmak zorundayım. Şuan benim 30 bin TL açığım var. Yani borcum var. Pandemiden sağlık açısından korkuyoruz ama tedbirimizi alıyoruz. Köylülerde kuralara uyuyor. Yine de köyümüzde ufak tefek vakalar oldu. Bu günümüze de şükür."dedi.

Ramazan Bey, köylünün içme suyunun kuyulardan sağlandığını vurguluyor. Ama elektrik parasına başgelemediklerini, burada keşke muhtarımız olsaydı da bu konuda detaylı bilgi verseydi." diyor.

OKULUMUZ FAAL DURUMDA

Hüsniye Köyünde Ortaokul bulunduğunu belirten köylüler şuan okulumuzda 50 öğrenci var. Köylü Mehmet Arıkan "Eminlik ilkokul burası da ortaokul oldu taşıma sistemi ile öğrenciler okuyor. Şimdi covid 19 hastalığı nedeniyle okullar tam kapasite olmasa da okulumuz şimdilik açık ama öğrenci sayısı azaldıkça okulun kapanma riski var. Şuan okula Başmakçı, İmrahor, Toraman, Handeresi, Gedeli, Elmalı, Kolsuz, Karacaören köylerinden çocuklar buraya geliyorlar. Şu hastalık bir bitse de normal hayatımıza geçseydik. Allah bu günleri bir daha getirmesin sağlıklı eski mutlu günlerimize dönelim inşallah" temennisinde bulundu.